ถ้าตับดี ทุกอย่างก็ดีด้วย

“ตับ” เป็นอวัยวะที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีความสำคัญที่สุดในระบบทางเดินอาหาร และมีบทบาทสำคัญต่อกระบวนการทำงานในร่างกาย โดยมีหน้าที่มากกว่า 500 อย่าง เพื่อให้อวัยวะอื่น ๆ ในร่างกายทำงานต่อไปได้ตามปกติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหน้าที่ใน “การขจัดสารพิษออกจากร่างกาย”

เมื่อมีสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่กระแสเลือด ตับจะหาทางขจัดสิ่งแปลกปลอมและสารพิษโดยส่งไปขับออกทางไต ปอด และผิวหนัง หากตับขจัดสารพิษออกไปไม่ทันหรือทำหน้าที่บกพร่องก็จะก่อให้เกิดภาวะสารพิษตกค้างในร่างกายนำไปสู่อาการเจ็บป่วยต่าง ๆ หรือกล่าวได้ว่า “ตับมีอิทธิพลต่อการป่วยของคนเรามากที่สุด”
ในทางตรงกันข้ามหากตับเราแข็งแรง จะส่งผลดีต่อสุขภาพ ดังนี้

1. ช่วยให้ฮอร์โมนเมลาโทนิน (Melatonin) ทำงานปกติ เมลาโทนิน (Melatonin) เป็นฮอร์โมนที่มีการทำงานสัมพันธ์กับนาฬิกาชีวภาพของร่างกาย (Biological Clocks) จึงเป็นฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับวงจรการนอนหลับและการตื่นของมนุษย์ มีฤทธิ์ยับยั้งการเกิดสารก่อมะเร็ง การแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง มีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยปกป้องเนื้อเยื่อและเซลล์ต่อความเสียหายที่เกิดจากความเครียด อีกทั้งยังมีฤทธิ์ยับยั้งการรวมตัวของเม็ดเลือดขาว จึงช่วยลดการอักเสบ ซึ่งฮอร์โมนเมลาโทนินจะถูกทำลายที่ตับมากถึงร้อยละ 85 มีครึ่งชีวิต 1 ชั่วโมง และถูกขับออกทางไต หากตับมีปัญหาหรือประสิทธิภาพการทำงานลดลง เมลาโทนินจะตกค้างในร่างกาย ส่งผลให้ร่างกายอาจไม่ผลิตเพิ่ม เกิดปัญหาการนอนไม่หลับ เมื่อตื่นมาปวดหัว ไม่สดชื่น รู้สึกง่วงระหว่างวัน และอ่อนเพลีย

2. เป็นแหล่งสะสมเสบียงสารอาหารไว้ใช้ยามจำเป็น ตับจะช่วยเปลี่ยนอาหารที่รับประทานเป็นพลังงาน และเก็บสะสมสารอาหารไว้ให้ร่างกายดึงออกมาใช้ในยามจำเป็นหรือเมื่อร่างกายต้องการพลังงาน โดยตับจะสะสมทั้งไกลโคเจน ธาตุเหล็ก รวมทั้งเป็นแหล่งสะสมของวิตามินเอ วิตามินดี วิตามินบีสิบสอง และทองแดง เป็นต้น

3. เปลี่ยนโครงสร้างสารอาหารต่าง ๆ ให้เป็นสารที่ร่างกายต้องการและดูดซึมนำไปใช้ได้ง่าย ตับเป็นอวัยวะที่สำคัญในการสร้างสารอาหารประเภทโปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต และวิตามินที่ร่างกายจะต้องใช้ในการทำงาน โดยมีหน้าที่ปรับเปลี่ยนโครงสร้างสารอาหารบางชนิด ให้อยู่ในรูปที่เซลล์ต่าง ๆ ของร่างกายดูดซึมนำไปใช้ได้ง่าย เช่น ตับเปลี่ยนน้ำตาลกลูโคส ให้กลายเป็นสารอาหาร “ไกลโคเจน” จากนั้นจึงนำไกลโคเจนมาสะสมไว้ที่ตับ เมื่อใดก็ตามระดับน้ำตาลในเลือดต่ำลง หรือเมื่อร่างกายเราต้องการพลังงาน ตับจะทำการแปลงไกลโคเจนให้กลับไปอยู่ในรูปของกลูโคส เพื่อนำไปใช้หล่อเลี้ยงร่างกายส่วนต่าง ๆ อีกครั้ง

4. ช่วยเหลือลำไส้ในการย่อยไขมัน หน้าที่ของตับคือ การสร้างน้ำดีและเกลือน้ำดี ซึ่งจะลำเลียงไปตามท่อน้ำดีสู่ลำไส้เล็ก และทำหน้าที่ช่วยย่อยสลายสารอาหารประเภทไขมันที่ลำไส้เล็ก ในขณะเดียวกันตับก็ใช้ท่อน้ำดีเป็นช่องทางจำกัดของเสียและสิ่งมีพิษที่ตับเก็บไว้ ให้ออกไปพร้อมน้ำดี ตามทางเดินอาหารพร้อมกับกากอาหารต่าง ๆ นั่นเอง

5. ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายแข็งแรง ตับมีหน้าที่กำจัดสารพิษและของเสียต่าง ๆ ในร่างกาย ร่างกาย เช่น ยา สารเคมี สารอินทรีย์ต่าง ๆ โดยจะทำการกำจัดสารพิษที่ลำไส้ดูดซึมเข้าไปในกระแสเลือด และเมื่อสารพิษเหล่านั้นเดินทางผ่านมายังตับ ตับก็จะทำลายทิ้งทันที หรือหากทำลายไม่ได้ก็จะส่งสารพิษนั้นออกไปทางระบบขับถ่ายของเรา ดังนั้นหาก ตับแข็งแรง จะส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันในการป้องกันและทำลายเชื้อโรคหรือสิ่งแปลกปลอมต่าง ๆ ที่ผ่านเข้ามาในร่างกาย